الگوی روابط ساختاری حمایت اجتماعی، راهبردهای مقابله ای و برچسب اجتماعی با علائم افسردگی در زنان نابارور استان تهران در سال ۱۳۸۹

مقدمه: روان شناسانی که با افراد نابارور سر و کار دارند، برای کسب نتایج بهتر درمانی و تأمین سلامت روانی آنها سعی در تدوین و اجرای مداخلاتی به منظور کاهش استرس و افزایش سازگاری این افراد دارند. جهت دستیابی به این هدف، ابتدا باید مسائلی که در افزایش استرس این افراد و کاهش سلامت روانی آنها تأثیر دارد را شناخت و برای برنامه­ریزی­های آینده جهت کاهش آسیب­پذیری این افراد، اقدامات لازم را انجام داد. لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی عوامل مؤثر بر افسردگی زنان نابارور، به بررسی روابط علّی متغیر­های راهبردهای مقابله­ای، حمایت اجتماعی، برچسب اجتماعی (استیگما)، و افسردگی، در جمعیت زنان نابارور پرداخت. روش­کار: این مطالعه مقطعی از آبان تا دی ماه سال 1389 بر روی 400 زن نابارور مراجعه کننده به بیمارستان تخصصی زنان، زایمان و نازایی صارم انجام شد. افراد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه های حمایت اجتماعی وکس و همکاران، نسخه کوتاه فهرست مقابله با موقعیت های استرس­زای اندلر و پارکر، پرسشنامه افسردگی بک-2 و مقیاس استیگمای ادراک شده مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل (نسخه 5/8) انجام شد. جهت تعیین چگونگی ارتباط سازه ها، از همبستگی اسپیرمن و جهت تعیین سهم هر یک از مؤلفه ها، از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته­ها: استیگما یا برچسب اجتماعی که زنان نابارور دریافت می کنند، در صورتی که با راهبرد مقابله­ای هیجان مدار همراه شود و همچنین در شرایط کاهش حمایت خانواده، باعث ایجاد افسردگی در زنان نابارور می شود؛ به عبارت دیگر، راهبرد مقابله هیجان مدار و حمایت خانواده، نقش میانجی در رابطه استیگما و افسردگی بر عهده داشتند. نتیجه­گیری: تمرکز بر نوع راهبرد مقابله ای و همچنین تأکید بر حمایت خانواده برای زنان نابارور، می تواند تأثیر مهمی در کاهش میزان افسردگی آنان و نیز کاهش آسیب پذیری این قشر از جامعه نسبت به برچسب اجتماعی مربوط به ناباروری داشته باشد.